Zamknij

Sezon na pokrzywę

Sezon na pokrzywę

Ze względu na swoją pospolitość, zawsze towarzyszyła ludziom. Znalazła wiele zastosowań w ich codziennym życiu.

Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) jest byliną o jajowatych grubo ząbkowanych liściach, pokrytych parzącymi włoskami. Ma zielone kwiaty, zebrane w długie zwisające kwiatostany. Kwitnie od czerwca do października. Jest bardzo pospolitą rośliną i prawie każdy umie ją rozpoznać – nawet po ciemku… Urtica – jej starorzymska nazwa, wywodzi się od łacińskiego słowa uro, co oznacza palę, piekę, parzę. Niejeden z nas doświadczył tej właściwości na własnej skórze! Pokrzywa rośnie bujnie na żyznych i wilgotnych glebach, szczególnie lubi te bogate w azot. Można spotkać ją na nieużytkach, wzdłuż ścieżek i leśnych dróg…

Ze względu na swoją pospolitość, zawsze towarzyszyła ludziom. Znalazła wiele zastosowań w ich codziennym życiu: z zawartych w jej łodygach włókien sporządzano postronki, sieci rybackie, sita, a nawet tkaniny, ziele zaś wykorzystywano w celach spożywczych – jedli je ludzie i zwierzęta. W Niemczech i w Rosji był zwyczaj gotowania wiosennych pędów pokrzywy, przyrządzanych jak dzisiaj szpinak – w ten sposób regenerowano organizm po męczącej zimie. Współcześnie tylko amatorzy zdrowego stylu życia doceniają pokrzywę w kuchni. Jeszcze niedawno dodawano ją np. do barszczu, sporządzano z niej piwo, czy zupy krem, dziś natomiast przyrządza się z niej głównie sałatki. Najlepiej w tym celu służą młode majowe listki. Spieszcie się, właśnie trwa najlepszy sezon na pokrzywę!

Warto wiedzieć, że nie smak a właściwości lecznicze są najważniejszym walorem tej rośliny. Dawniej stosowano ją jako popularny lek przeciwkrwotoczny. Z gorszym skutkiem próbowano leczyć nią choroby neurologiczne, cukrzycę i stany zapalne dróg oddechowych. Stosowano ją także przeciwko infekcjom bakteryjnym i malarii. Dzisiaj również docenia się jej właściwości hamujące krwawienie ale także moczopędne, ściągające, przeciwbiegunkowe i przeciwgośćcowe. Sok i napary z pokrzywy oczyszczają krew z trujących złogów, m.in. z cholesterolu. Nalewka zapobiega wypadaniu włosów i likwiduje łupież. Pokrzywa zawiera dużo chlorofilu, witaminę C, karoteny, witaminę K, sole mineralne i kwas mrówkowy.

Poniżej proponujemy kilka przepisów na domowe specyfiki z pokrzywy:

  • 4 łyżki stołowe liści pokrzywy zalać litrem wrzątku; parzyć pod przykryciem 15 min., przecedzić przez sito; pić przy ostrych i przewlekłych nieżytach górnych dróg oddechowych pół szklanki ciepłego naparu trzy razy dziennie;
  • spory pęczek świeżych liści pokrzywy zalać litrem czerwonego gronowego wina z 2 łyżkami miodu; gotować na małym ogniu 15 min., przecedzić przez sito, pić przy astmie pół szklanki wywaru;
  • ok. kilograma całych pokrzyw dokładnie umyć, odsączyć i posiekać; wycisnąć z nich sok w sokowirówce lub przekręcić przez maszynkę do mięsa, przecedzić i przelać do ciemnej szklanej butelki; dokładnie zamkniętą przechowywać w lodówce; pić codziennie przez dwa tygodnie – przed śniadaniem, po łyżeczce od herbaty; kurację można powtórzyć po tygodniowej przerwie; dodaje energii, uzupełnia niedobory witamin i składników mineralnych, reguluje pracę układu pokarmowego oraz nerek; dodatkowo przyspiesza przemianę materii, hamuje nadmierną potliwość i poprawia cerę;
  • nalewka z pokrzywy: korzenie wykopane wiosną lub jesienią umyć szczotką, drobno pokroić i napełnić nimi butelkę aż po szyjkę; zalać 38-40 % żytniówką i pozostawić na 14 dni w ciepłym miejscu;
  • płukanie głowy: 8 do 10 pełnych garści świeżych lub suszonych pokrzyw zalać wodą w 5-litrowym garnku i na małym płomieniu ogrzać do zagotowania; zostawić na 5 minut do naciągnięcia; jeśli stosuje się korzenie, to wtedy 4 pełne garście zalewa się zimną wodą i pozostawia na noc, następnego dnia podgrzewa się do wrzenia i pozostawia na 10 minut do naciągnięcia; do mycia głowy powinno się w tym przypadku używać szarego mydła;

Zioła mogą mieć dobroczynny wpływ na nasze zdrowie, jednak nie każdy może je stosować! Przed rozpoczęciem kuracji ziołowych należy dowiedzieć się, czy nie istnieją ku temu indywidualne przeciwwskazania, np. choroby przewlekłe, alergie, czy nietolerancje.

Żródło:

  1. Kłosiewicz S. i O., Ocalić od zapomnienia. Przyroda w polskiej tradycji, Sport i Turystyka MUZA SA, Warszawa 2011,
  2. Maria Treben – Apteka Pana Boga. Porady i profilaktyka stosowania ziół leczniczych, Ex libris Galeria Polskiej Książki Sp. z o. o. , Warszawa 2018
  3. Witkowska-Żuk L., Atlas roślinności lasów, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008,
  4. Zbiór i opracowanie J. Rogala, R. Maciej, Zioła dla zdrowia i urody, Wydawnictwo Olesiejuk, Ożarów Mazowiecki 2016,
  5. Zbiór i opracowanie J. Rogala, R. Maciej, Boża apteka, zioła dobre na wszystko, Wydawnictwo Olesiejuk, Ożarów Mazowiecki 2016.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2014-2020

×

Drogi Użytkowniku!

Administratorem Twoich danych jest Muzeum Wsi Radomskiej z siedzibą przy ulicy Szydłowieckiej 30 w Radomiu, zarejestrowanym w Rejestrze Instytucji Kultury prowadzonym przez Samorząd Województwa Mazowieckiego pod numerem RIK/21/99 NIP 796-007-85-07.   Nasz e-mail to  muzeumwsi@muzeum-radom.pl, a numer telefonu 48 332 92 81. Z Inspektorem Ochrony Danych (IOD) skontaktujesz się mailem iod@rodo-radom.pl

Co do zasady Twoje dane zbieramy wyłącznie w celach związanych ze statutowymi zadaniami MUZEUM. Przetwarzamy Twoje dane zgodnie z prawem: w przypadku gdy przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze, wykonania umowy oraz gdy przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym. Zawsze prosimy Cię o podanie tylko takiego zakresu danych, jaki jest niezbędny do realizacji naszych celów:

gromadzenie zabytków w statutowo określonym zakresie; katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów; przechowywanie gromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych; zabezpieczanie i konserwację zbiorów oraz, w miarę możliwości, zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody; urządzanie wystaw stałych i czasowych; organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych; prowadzenie działalności edukacyjnej; popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę; udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych; zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji; prowadzenie działalności wydawniczej, prowadzenie strony www, w tym zakresie serwisów, które poprawiają jakość naszej pracy i poziom oferowanych usług.  

W trosce o bezpieczeństwo zasobów Muzeum informujemy Cię, że będziemy monitorować siedzibę Muzeum z poszanowaniem Twojej ochrony do prywatności. W tym wypadku będziemy działać w oparciu o przepisy prawa i w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym.

Nie będziemy przekazywać Twoich danych poza Polskę, ale możemy udostępnić je podmiotom, które wspierają nas wypełnianiu naszych zadań. Działamy w tym przypadku w celu wypełnienia obowiązków prawnych, które na nas spoczywają oraz w związku z wykonaniem zadań realizowanych w interesie publicznym.

Twoje dane będziemy przetwarzać w oparciu o przepisy prawa obowiązujące w naszym kraju, tak długo, jak przetwarzanie jest  niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze; także w związku z realizacją zadań publicznych oraz do momentu ustania przetwarzania w celach planowania związanego z organizacją funkcjonowania Muzeum.

Przysługuje Ci prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania oraz, w zależności od podstawy przetwarzania danych osobowych, także prawo do wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz prawo do ich przenoszenia i usunięcia.

Jeżeli przetwarzanie danych odbywa się na podstawie zgody, masz prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie, jednak bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.

Przysługuje Ci również prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa, gdy uznasz, że przetwarzanie Twoich danych osobowych narusza przepisy prawa.

Podanie danych osobowych jest obligatoryjne w oparciu o przepisy prawa; w pozostałym zakresie dobrowolne, ale odmowa ich podania może uniemożliwić podjęcie współpracy, realizację umowy czy usługi.

Szczegółowe zasady ochrony Twojej prywatności znajdują się w naszej Polityce Prywatności i Polityce Cookies.

Administrator Danych Osobowych .