Zamknij

100 lat Szkoły im. Ludwika Skowyry w Przysusze

100 lat Szkoły im. Ludwika Skowyry w Przysusze

Kolejna jubileuszowa wystawa w Muzeum

Patronem Szkoły, która obchodzi stulecie swojego istnienia, jest od 1988 r. Ludwik Skowyra, nauczyciel, społecznik, inicjator życia kulturalnego i oświatowego w Przysusze w okresie międzywojennym. L. Skowyra urodził się w Staszowie 20 sierpnia 1877 roku. Był synem Ludwika i Anny z Kijanków. Początkowe nauki pobierał w Staszowie, a następnie w Seminarium Nauczycielskim w Solcu nad Wisłą. Pierwszą pracę nauczyciela podjął w wiejskiej szkole powszechnej w Świątnikach pod Radziejowem. W latach 1900-1904 był nauczycielem w szkole gminnej w Piórkowie Opatowskim.

W październiku 1904 r. (po wielkim pożarze w Przysusze, kiedy spłonęło 460 domów), Skowyra zamieszkał w Przysusze i otrzymał posadę nauczyciela w miejscowej szkole powszechnej. W 1907 r. założył w mieście Kasę Spółdzielczą, a następnie Stowarzyszenie Spożywców ,,Przyszłość” oraz sześć ochronek, które po wojnie przekształcono w szkoły państwowe: w Przysusze, Gwarku, Jakubowie, Mechlinie, Romualdowie i Zapniowie. Z jego inicjatywy zostało założone Towarzystwo Szerzenia Oświaty w przysusze (1916 r.), którego zadaniem było krzewienie oświaty ludowej w okolicy. Rok później pod patronatem Towarzystwa Skowyra zorganizował Progimnazjum. Szkoła była placówką prywatną na prawach szkół państwowych o czteroletnim cyklu nauczania. W 1922 r. Progimnazjum przekształcono w pierwszą w Polsce Średnią Szkołę Spółdzielczą, której dyrektorem został Ludwik Skowyra. Jedyna w tym czasie taka szkoła w Polsce miała bardzo ambitny program nauczania, nauczycielami byli absolwenci europejskich uczelni. Nabór ogłaszano w prasie ogólnopolskiej, nauka trwała trzy lata. W 1929 r. Szkołę przeniesiono do Kozienic, działała tam przez trzy lata, w 1932 r. ją zamknięto. Ludwik Skowyra został bez pracy, w latach 1932-1938 mieszkał w Radomsku, gdzie pracował jako dozorca budynków „Młyn Społem”. Był także kasjerem w hurtowni tytoniu ,,Społem”. Prowadził w Radomsku działalność społeczną, był współzałożycielem Stowarzyszenia Spółdzielczego ,,Przyszłość”. W 1936 r. otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi. Wiosną 1938 r. wrócił do Przysuchy. W okresie okupacji żył na skraju ubóstwa. Mimo trudnych warunków prowadził tajne nauczanie. Po wojnie założył Towarzystwo Wychowawcze im. Stanisława Staszica „Wiedza i Praca”, które stawiało sobie za cel kształcenie i wychowywanie młodzieży w wieku szkolnym, prowadzenie pracy dokształcającej, zakładanie i prowadzenie przedszkoli, bursy szkolnej i uniwersytetu ludowego. Od 1946 r. zaczął prowadzić Prywatne Gimnazjum Handlowe, które istniało do 1951 r. W tym roku Skowyra otrzymał nominację na dyrektora Publicznej Średniej Szkoły Zawodowej w Przysusze. W 1954 r. przeszedł na emeryturę. Trzy lata później został odznaczony Krzyżem O?cerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz odznaką „Zasłużony działacz ruchu spółdzielczego”. Zmarł w Przysusze 30 listopada 1965 r., został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Po latach wspominali swojego profesora i mentora jego wychowankowie. Mury Szkoły założonej przez Skowyrę opuścili m.in. Edward Osóbka-Morawski i Zygmunt Moskwa. Pośród cech L. Skowyry najczęściej wymieniali: skromność, uczciwość, głęboki humanizm polegający na niesieniu pomocy innym, na końcu sobie, gorący patriotyzm, podkreślali wysoką wiedzę ogólną Mistrza. Absolwent Szkoły Zygmunt Zygadliński pisał o Skowyrze: „Pamiętam jak dziś moje ostatnie z Nim spotkanie. Powiedział do nas: Chłopcy, przyjmijcie ode mnie ostatnie wskazanie na drogę życia: „Miejcie ambicje, lecz strzeżcie się ambicyjek!”.

W ekspozycji są prezentowane obiekty związane z działalnością Szkoły i Ludwikiem Skowyrą: kroniki, dokumenty, księgi honorowe, świadectwa szkolne, fotografie. Na piętnastu planszach została przedstawiona historia szkoły w okresie 1918-2018, z podziałem na: historię ogólną placówki, biogram patrona, organizacje szkolne, sport, działalność samorządu, internat, warsztaty szkolne, kierunki kształcenia, gazetki szkolne, kadrę nauczycielską, działalność organizacji: PCK, „Złote Serca”, SKS, ZHP, TPPR. W gablotach wystawienniczych eksponowane są odznaczenia i puchary szkolne, oryginalne dokumenty, zeszyty internatowe, fotografie, kroniki szkolne oraz prace warsztatowe uczniów.

Wystawa czynna do 30 listopada.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2014-2020

×

Drogi Użytkowniku!

Administratorem Twoich danych jest Muzeum Wsi Radomskiej z siedzibą przy ulicy Szydłowieckiej 30 w Radomiu, zarejestrowanym w Rejestrze Instytucji Kultury prowadzonym przez Samorząd Województwa Mazowieckiego pod numerem RIK/21/99 NIP 796-007-85-07.   Nasz e-mail to  muzeumwsi@muzeum-radom.pl, a numer telefonu 48 332 92 81. Z Inspektorem Ochrony Danych (IOD) skontaktujesz się mailem iod@rodo-radom.pl

Co do zasady Twoje dane zbieramy wyłącznie w celach związanych ze statutowymi zadaniami MUZEUM. Przetwarzamy Twoje dane zgodnie z prawem: w przypadku gdy przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze, wykonania umowy oraz gdy przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym. Zawsze prosimy Cię o podanie tylko takiego zakresu danych, jaki jest niezbędny do realizacji naszych celów:

gromadzenie zabytków w statutowo określonym zakresie; katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów; przechowywanie gromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych; zabezpieczanie i konserwację zbiorów oraz, w miarę możliwości, zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody; urządzanie wystaw stałych i czasowych; organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych; prowadzenie działalności edukacyjnej; popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę; udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych; zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji; prowadzenie działalności wydawniczej, prowadzenie strony www, w tym zakresie serwisów, które poprawiają jakość naszej pracy i poziom oferowanych usług.  

W trosce o bezpieczeństwo zasobów Muzeum informujemy Cię, że będziemy monitorować siedzibę Muzeum z poszanowaniem Twojej ochrony do prywatności. W tym wypadku będziemy działać w oparciu o przepisy prawa i w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym.

Nie będziemy przekazywać Twoich danych poza Polskę, ale możemy udostępnić je podmiotom, które wspierają nas wypełnianiu naszych zadań. Działamy w tym przypadku w celu wypełnienia obowiązków prawnych, które na nas spoczywają oraz w związku z wykonaniem zadań realizowanych w interesie publicznym.

Twoje dane będziemy przetwarzać w oparciu o przepisy prawa obowiązujące w naszym kraju, tak długo, jak przetwarzanie jest  niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze; także w związku z realizacją zadań publicznych oraz do momentu ustania przetwarzania w celach planowania związanego z organizacją funkcjonowania Muzeum.

Przysługuje Ci prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania oraz, w zależności od podstawy przetwarzania danych osobowych, także prawo do wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz prawo do ich przenoszenia i usunięcia.

Jeżeli przetwarzanie danych odbywa się na podstawie zgody, masz prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie, jednak bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.

Przysługuje Ci również prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa, gdy uznasz, że przetwarzanie Twoich danych osobowych narusza przepisy prawa.

Podanie danych osobowych jest obligatoryjne w oparciu o przepisy prawa; w pozostałym zakresie dobrowolne, ale odmowa ich podania może uniemożliwić podjęcie współpracy, realizację umowy czy usługi.

Szczegółowe zasady ochrony Twojej prywatności znajdują się w naszej Polityce Prywatności i Polityce Cookies.

Administrator Danych Osobowych .